- 21 marca, w samo południe, połączymy wszystkie łańcuchy DNA w jeden. Czy pobijemy rekord świata? Przekonamy się podczas Wagarów z Politechniką, na które zapraszamy wszystkich uczniów szkół średnich - mówi dr hab. inż. Szymon Różański, prof. PBŚ, Prorektor ds. rozwoju Politechniki Bydgoskiej.
25 kwietnia 1953 roku James D. Watson i Frances H.C. Crick - dwaj naukowcy z Uniwersytetu
w Cambridge, ogłosili światu, że znane od XIX w. DNA ma strukturę prawoskrętnej, podwójnej helisy. To jedno z najbardziej przełomowych odkryć w biologii, które umożliwiło rozwój genetyki, biotechnologii i medycyny. Za to odkrycie Watson, Crick i Wilkins otrzymali Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny w 1962 r.
– Trzeba pamiętać, że Watson i Crick nie byli odkrywcami DNA, ale pierwszymi naukowcami, którzy sformułowali dokładny opis złożonej struktury podwójnej helisy DNA. Co więcej, praca Watsona i Cricka powstała na podstawie badań prowadzonych przez innych naukowców – tłumaczy dr hab. inż. Iwona Jędrzejczyk, prof. PBŚ z Politechniki Bydgoskiej.
A zatem, jak to się zaczęło? Cząsteczka DNA została po raz pierwszy opisana w 1869 roku przez szwajcarskiego chemika Friedricha Mieschera, który nazwał ją „nukleiną”. Nazwa ewoluowała i przez „kwas nukleinowy” doszliśmy to nazwy, którą pamiętamy z lekcji biologii - „kwas deoksyrybonukleinowy” w skrócie DNA.
Zdarzenie sprzed 70 lat otworzyło drogę do kolejnych badań nad cząsteczką DNA. Odkryto, że DNA zbudowane jest z powtarzalnych podjednostek, z których każda składa się z cukru (deoksyrybozy), jednej z czterech zasad azotowych (adeniny, tyminy, guaniny, cytozyny) oraz kwasu fosforowego.
– Watson i Crick przekuli te odkrycia w spójną teorię. Polegając na genialnej intuicji, wytrwałości
i szczęściu dowiedli, że cząsteczka DNA istnieje w postaci trójwymiarowej podwójnej helisy, gdzie łańcuchy DNA biegną w przeciwnych kierunkach. Ustalili również w jaki sposób elementy DNA są względem siebie ułożone – dodaje prof. Jędrzejczyk.
To zdarzenie było kamieniem milowym w historii nauki i dało początek nowoczesnej biologii molekularnej, która w dużej mierze zajmuje się zrozumieniem, w jaki sposób geny kontrolują różne procesy w komórkach. W krótkim czasie ich odkrycie przyniosło przełomowy wgląd w kod genetyczny i syntezę białek. Od 1986 r. zaczęto wykorzystywać DNA w kryminalistyce. Podwójna helisa nie tylko zmieniła biologię, ale stała się także ikoną kultury, reprezentowaną w rzeźbie, sztukach wizualnych, biżuterii
i zabawkach.
Napisz komentarz
Komentarze