Leon Wyczółkowski, Lirnik, ok. 1901, pastel, papier
Leon Wyczółkowski stworzył kilka olejnych i pastelowych wersji tego tematu. W 1894 roku wykonał dwa portrety, jeden przywiózł do Warszawy hrabia Branicki. W 1901 roku artysta ponownie skomponował kilka olejnych i pastelowych wersji ślepego lirnika, poprzedzonych studiami głowy siwiejącego starca oraz ręki spoczywającej na lirze. Olejna wersja tego dzieła zaginęła – „Lirnik w borze”, zachowała się tylko replika wykonana pastelami na płótnie.
Wyczółkowski, przebywając prawie 10 lat na Ukrainie, spotykał lirników. Wspominał później, jak bardzo byli szanowani zarówno przez lud, jak i przez kresowe ziemiaństwo. Uważano ich za „ludzi Bożych”, obdarzonych nie tylko talentem muzycznym i poetyckim, ogromną wiedzą, znajomością świata, ale także darem jasnowidzenia. Artysta spędzał w szałasach nad Rosią letnie miesiące, gdzie, według legendy przypomnianej przez Słowackiego w Beniowskim, pochowano Bojana, wielkiego lirnika i wieszcza ukraińskiego żyjącego w XI w., duchowego ojca Wernyhory. Ociemniały starzec w ciemnym lesie jest metaforą, odnoszącą się do społecznej niemocy, marazmu, zatracenia siły i woli do słuchania pieśni, do podjęcia kolejnego zrywu. Lirnik Wyczółkowskiego stanowi metaforyczne przedstawienie pieśni błądzącej w ciemności, zagubionej, która nie ma słuchaczy ani odzewu.
Ewa Sekuła-Tauer
19 października (czwartek) 2017 roku, godz. 17.00. Dom Leona Wyczółkowskiego, ul. Mennica 7. WSTĘP WOLNY
Program:
• uroczyste odsłonięcie obrazu Leona Wyczółkowskiego "Lirnik"
• koncert zespołu Prestige String Quartet
• spotkanie z kuratorem wystawy stałej "Twórczość Leona Wyczółkowskiego", kustoszem Ewą Sekułą-Tauer, poświęcone artyście wraz z omówieniem znaczenia nowego nabytku w kolekcji.
Napisz komentarz
Komentarze